Malarstwo dawne wyróżnia się przedstawianiem postaci ludzkich, pejzaży czy scen religijnych za pomocą barwników na podkładzie drewnianym lub płóciennym. Początki sięgają średniowiecza, kiedy dominowały portrety świętych wykonywane temperą na desce.
Sztuka malarska przeszła drogę od klasycznych technik renesansu i baroku, przez romantyzm i impresjonizm XIX wieku, aż po rewolucyjne nurty awangardowe XX stulecia, które radykalnie przekształciły sposób przedstawiania rzeczywistości.
Obrazy mistrzów to ograniczony zasób, który może tylko ubywać. Są nabywane przez muzea, więc ich liczba na rynku się zmniejsza. Oryginalne dzieła stanowią nie tylko inwestycję, ale też codzienną radość dla oka.
Hendrik van Steenwijk II (ok. 1580 – 1649) – krąg, Wnętrze kościoła gotyckiego, olej na desce, szkoła flamandzka, XVII w.
Obraz przedstawia wnętrze gotyckiego kościoła, wykonany w szkole flamandzkiej XVII wieku, w kręgu Hendricka van Steenwijka czyli jednego z pionierów malarstwa perspektywicznego. Kompozycja zbudowana na osi prowadzącej ku ołtarzowi głównemu ukazuje monumentalne wnętrze z filarami, sklepieniami krzyżowo-żebrowymi i kaplicami bocznymi. W przestrzeni widoczne są postacie wiernych i duchowieństwa, wprowadzone dla podkreślenia skali architektury i nastroju skupienia.
Obraz wykonany techniką oleju na desce, w typowej dla szkoły flamandzkiej. Rama oryginalna, drewniana, fornirowana, z zachowaną pozłacaną krawędzią.
Kompozycja nawiązuje do rozwiązań stosowanych przez Hendricka van Steenwijka Starszego i Młodszego, a także Pietera Neefsa i Bartholomeusa van Bassena, rozwijających gatunek malarstwa architektonicznego w Antwerpii i Delft.
Jan Baptysta Lambrechts (1680 – po 1731), Scena rodzajowa w karczmie, olej na desce, ok. poł. XVIII w.
Jan Baptysta Lambrechts (1680 – po 1731), Scena rodzajowa w karczmie, olej na desce, ok. poł. XVIII w.
Natan Korzeń (1895 – 1941), Pejzaż z Kazimierza Dolnego z widokiem na synagogę, lata 30. XX w.
Nathan Gutman (1914 Warszawa – 1990 Paryż), Akt kobiecy, olej na tekturze, Paryż (?)
Paweł Wróbel (1913 – 1984), Wesołe miasteczko, akryl na płótnie, 1973
Pieter Neefs II (1620 – 1675/1685), Nocna msza w gotyckim kościele, olej na desce, Flandria, XVII w.
Obraz przedstawia wnętrze gotyckiego kościoła, autorstwa Pietera Neefs the Younger (1620–po 1675), flamandzkiego malarza specjalizującego się w przedstawieniach wnętrz sakralnych XVII wieku. Kompozycja oparta na precyzyjnej perspektywie linearnej prowadzi wzrok ku ołtarzowi głównemu, wokół którego zgromadzeni są wierni i duchowieństwo uczestniczący w liturgii.
Obraz wykonany techniką oleju na desce, bez widocznej sygnatury. Górna część kompozycji została przycięta, co doprowadziło do utraty pierwotnego formatu i prawdopodobnie również sygnatury autora.
Dzieło reprezentuje dojrzały styl Pietera Neefsa młodszego – precyzyjne oddanie przestrzeni, kontrolowane światło i realistyczne ujęcie architektury, charakterystyczne dla szkoły antwerpskiej. Obrazy o niemal identycznej kompozycji pojawiają się w kilku znanych zbiorach i kolekcjach – m.in. w Szépművészeti Múzeum (Museum of Fine Arts) w Budapeszcie oraz w aukcji Sotheby’s (2021).
Warto dodać, że dzieła z tej serii bywają również przypisywane Pieterowi Neefsowi Starszemu (ok. 1578–1656), co potwierdza silne pokrewieństwo stylistyczne między twórczością ojca i syna.
Bibliografia / odnośniki:
• Peeter Neefs I – Invaluable
• Pieter Neefs II – Art Salon
• Pieter Neefs I – Museum of Fine Arts Budapest (Wikimedia Commons)
• Pieter Neefs II – Sotheby’s Auction 2021
Stanisław Dębicki (1866 – 1924), Portret myśliwego z dubeltówką, akwarela na papierze
Stanisław Gibiński (1882–1971), Scena zimowa „W drodze do kościoła”, akwarela i gwasz na tekturze, Polska, ok. 1930–1940
Klasyczne malarstwo europejskie do XVIII (dawni mistrzowie): Rozwija się w okresach gotyku, renesansu, manieryzmu i baroku. W renesansie powstają portrety, sceny mitologiczne i historyczne olejne techniki na płótnie. Barok przynosi bogato zdobione obrazy z użyciem złoceń, a rokoko wprowadza delikatne sceny rodzajowe. W okresie baroku malarstwo staje się powszechne wśród zamożnego mieszczaństwa, które ozdabia ściany pejzażami i scenami z życia codziennego.
Malarstwo XIX wieku: Era romantyzmu, realizmu i impresjonizmu. Romantyczne pejzaże, akademickie portrety i sceny historyczne wykonywane technikami olejnymi, akwarelowymi i pastelowymi. Impresjonizm przynosi rewolucję w postrzeganiu światła i koloru.
Malarstwo XX wieku: Charakteryzuje się rewolucyjnym zerwaniem z tradycyjnymi kanonami przedstawienia. Picasso i inni pionierzy awangardy stworzyli sztukę, w której formy geometryczne zastąpiły naturalistyczne odtwarzanie rzeczywistości. Kubizm, ekspresjonizm, surrealizm i modernizm to nurty, które całkowicie przekształciły pojęcie malarstwa. Wolność formy, myśli i emocji i przekraczanie granic tradycyjnych tematów, prowokuje dialog z odbiorcą. Malarstwo tego okresu przyciąga kolekcjonerów świeżym spojrzeniem i zabawą formą.
Malarstwo stanowi wyjątkową klasę aktywów inwestycyjnych, ponieważ dzieła wielkich mistrzów są ograniczonym zasobem - ich liczba na rynku stale maleje przez nabywanie przez muzea i prywatnych kolekcjonerów, co naturalnie zwiększa ich wartość w czasie. Inwestycja w oryginalne obrazy łączy korzyści finansowe z codzienną satysfakcją estetyczną, oferując właścicielowi nie tylko potencjalny wzrost kapitału, ale także stały kontakt z dziełem sztuki, które może być przekazywane kolejnym pokoleniom jako trwały skarb kulturowy.
Sybaris Galeria Sztuki Dawnej oferuje oryginalne obrazy dawnych mistrzów, portrety akademickie i klasyczne malarstwo europejskie.